Yaprak Dökümü

Yaprak dökümü

Çocukluğumun, gençliğimin izleri yavaş yavaş kayboluyor... Makbule (Bengisu) Teyzenin kaybı o kadar acı oldu ki... Bir daha asla yaşanamayacak rengarenk anılar kafamda sürekli resmi geçitte, boğazım düğüm düğüm.
Bilmem çocukluğunuzda ev ziyaretlerine götürür müydü anneniz elinizden tutup? Hani o kristal çanaktaki şekerin ikram edilmesini sabırsızlıkla beklediğiniz, pastanın en büyük dilimini size verdikleri, büyüklerin  sohbetinden sıkılıp evin her köşesini merakla inceleyip durduğunuz ziyaretlere?

Makbule Teyzenin günleri her ayın "ilk çarşambası

" mıydı? Mutfağı ikram tepsileriyle dolup taşardı... O "otuzaltı böreği" nasıldı?

-Makbule Teyze, neden otuzaltı böreği deniyor buna?
-Canım o böreğin hamuru hazırlanıp yufkaları  açılırken otuzaltı defa katlanıyor da ondan...

Sadece börek mi? Bir muzlu kremalı pastası vardı mesela, kedi diliyle hazırlanır, bir gece buzdolabında bekletilirdi... Sonra mercimekli köftesi, kısırı, "şekilsiz kurabiye" dediği o muhteşem lezzet... En son, herkesin dokunmaya bile cesaret edemediği “iki ağızlı” tuhaf çaydanlıkta hazırladığı tavşan kanı çay gelirdi salona... Makbule Teyzenin elinden o çayı içmek, bence kutsanmaktan öte bir şeydi... Ne tatlı sohbeti vardı, çocukla çocuk, gençle genç olmayı nasıl başarırdı... Onunla paylaşmak isterdiniz herşeyinizi... Gülümseyerek anlattıklarınızı dinler, asla eleştirmezdi.

Zamanının en güzel kadınlarından biri olduğunu anlatırdı annem. Diş hekimi Sadi Bey Amca ile evlenip Akhisar'a yerleşmişler yıllar önce, bütün şehir güzel gelini görmeye taşınmış günlerce...

Sonra Sadi Beyle Ankara'ya yerleşmişler... Çocukluğumuzun en güzel sofralarıydı paylaştığımız sofralar... Sadi Bey Amca bizi bir an durmadan şakalarını sıralar, herkesi  kahkahalara boğardı,  Makbule Teyzemiz gülümsemekle yetinirdi...

Bir ara ben üniversitedeyken filan, altın fiyatları mı düşmüştü de, annem ve halamla birlikte Makbule Teyzenin kuyumcusuna gidilip "ikişer metre" uzunluğunda altın zincirler alınmıştı? Ben hepsini boynuma, kollarıma dolayıp karşılarında oynarken nasıl da gülmüşlerdi...

Yıllar yılları kovaladı, kah Aydınlıkevlerdeki evinin o sevimli balkonunda kah annemlerin Hanımeli Sokaktaki salonunda ne sohbetler, ne acılar ve mutluluklar paylaşıldı... Hatta bir keresinde bana uymuştu da, eski bir sandalyeyi kırıp, bizim şöminede yakmamış mıydık?

Oğullarım da onu çok sevdiler. Makbule Teyze yıllarca onların "babaannesi" olup çıktı... Hiç aklımın almadığı olaylardan biri, halamla birlikte oğlum Ali'yi elinden tutup, üşenmeyip, çaydanlığı, küçük tüpü, yiyecekleri  filan yüklenip Atatürk Orman Çiftliği ya da Çubuk Barajına gitmeleriydi... Bir keresinde de hep birlikte Mogan kıyısına pikniğe gitmiş, gölde deniz bisikletine bile binmiştik...

Ah ah, o kadar çok şey paylaşmıştık ki... 

 

Makbule Teyzecim seni çok özleyeceğim... İnşallah oralarda mutlusundur, bizimkilere de selam söyle, hep gülümse...

HANIMELİ APARTMANI

Eskiden, çok eskiden hani, bizim çocukluk yıllarımızın sonbaharları nasıldı?

Havaların soğumaya yüz tuttuğu günlerde bir kamyon ya da hatta bir at arabası dayanırdı küçük apartmanın önündeki dar sokağa. Kamyon damperini kaldırır, ya da at arabasından kürekle sokağa indiriliverirdi kömür. Gelen kok kömürü ise büyük olasılıkla, evin beyinin nüfus kağıdının arka sayfasındaki "1 tonluk alım izni" kullanılmış olurdu. Devlet memurlarına böyle bir hak tanınmıştı çünkü.

Hanımeli Apartmanının kapıcısı İsmail Efendi ile kömürün geldiği 5 nolu dairede oturan Servet Bey, ellerinde birer kürek, sokağı kazıyarak kömürü en fazla bir saatte el arabasına yükleyip, arka bahçedeki kömürlüğe çekiverirlerdi. Asfalta sürtünüp duran küreklerin çıkardığı ses, sonbahar sokaklarının en akılda kalan efekti değil miydi?

Bir de, okul çıkışı çantalarını bir kenara fırlatıp sokakta yakantop oynayan çocukların neşeli çığlıkları...

Evin hanımı hala güneşli ama epeyce serinlemiş öğleden sonralarda, iki oda bir salonlu evin mutfağında ne yapardı peki?

Günlerden Pazartesi ise, akşamüstü gittiği Sıhhiye Pazarından eve çoktan dönmüş olurdu eli kolu filelerle dolu...Gazeteden yapılmış kese kağıtlarını bir bir boşaltır, sebzeyi meyvayı dolaplara yerleştirirdi.

Küçük, loş mutfağın ucuz kurşuni renkli mermer tezgahında, koyu yeşil, körpe salatalıkları iğneyle sık sık delerek, cam kavanozlara basardı. Salatalıkların aralarına ayıklanmış keskin kokulu sarmısak dişleri ile kereviz saplarını da yerleştirir, en son bolca tuz ve biraz da sirke eklediği suyu boca ederdi kavanoza... Özenle dizilmiş bu malzemenin en üstüne bir kaç üzüm tanesi konulup, kapağı sıkıca kapatılır ve balkonun bir köşesine kaldırılırdı kavanoz.

Akşam için tavada kızartılacak torikler yıkanmış, gazetenin üstüne dizilmiş, sularının süzülmesini beklerdi, yanına bol soğanlı, kırmızı turpla bezeli yeşil salata da yapılacaktı tabii. Servet Bey, kömür taşımaktan yorgun düşer, iş bitince eve dönerdi. Üşenmezse önce bir sıcak banyo yapar, karısının özenle yıkayıp ütülediği yün fanila ve saten çubuklu pijamalarını komodinin çekmecesinden alır giyer, kapının arkasındaki çiviye takılı rop dü şambrını da sırtına geçirir, salonda alırdı soluğu. Koyu demlenmiş bir çay çekerdi canı, bardağını ocaktaki lacivert emaye çaydanlıktan doldurur, küçük kristal kaseden aldığı kesme şekerin birini kırıp, yarısını ağzına atardı. "Kıtlama" çay yudumlamayı çok severdi çünkü. Radyonun düğmesini çevirdiğinde Yurttan Sesler Korosunun nağmeleri doldururdu salonu.

-"Menekşe Kokulu Yarim'in makamı hüseyni miydi hanım?"

Evin hanımı balıklı ellerini musluğun altında köpürterek yıkadığı Puro sabununun mis gibi kokusundan mutlu, ertesi gün ve sonrasında yapılacak işleri kafasında sıraya dizerdi mutfak taburesinde huzurla dinlenirken:

-Yarın Sakine Hanımla eltisi bize çaya gelecekler. Üzümlü cevizli düdüklü keki yapılacak. Ispanaklı böreğim dünden hazır. Oh, iyi ki pazara gittim. Ceviz de aldım, kuru üzüm de, yumurtaları çoktan frijderin rafına dizdim bile.

-Kışlık erişteyi hangi gün yapsam acaba? Allah vere de, bizim Gülseren verdiği sözü tutup Cumaya gelse bari erişte kesmeye. Bu yıl eriştenin yarısını fırınlayıp kaldırsam daha iyi olacak. Çocuklar öylesini daha çok seviyorlar, peynirle...Öbürünü hem bizim bey, hem kaynanam sever, yeşil mercimek çorbasının da yakışığıdır.

-Sümerbank'tan aldığım kumaşı Çarşamba günü biçeyim bari de eteğimi dikip bir an önce hazır edeyim. Yoksa, gelecek hafta Cemilelerin nikahına ne giyeceğim ki başka?

-Şu torikleri yavaş yavaş unlamaya başlayıp bir yandan kızartsam iyi olacak.

-Servet balığın yanında bira sever, aaaa buzdolabında yok...Geçen gün saçımı sararken birazını kullanmıştım da kapağı açılınca bira bozuldu diye kızmıştı bana. 

Neyse kıza söylerim, bir koşu gider bakkaldan alır.

-Emineeeeee, kızım babandan 10 lira alıp bakkala gider misiiiiin? Bir pişkin francala, iki şişe Tekel Birası al, bir de Gelincik sigarası. Hadi yavrum...

-Ama anneee, yarın İngilizceden yazılım var. İlk yazılı hem de...Çalışıyoruuuuum. Hem niye hep ben gidiyorum bakkala, biraz da abimi göndersenize?

Ne güzeldi o eski sonbaharlar...Ne mutluyduk hepimiz...Öyle değil mi?

NURSUN EREL 13 EKİM 2009